PACAS-installatie Oijen

Zuiver staaltje samenwerking

Zo fris als rozenwater gaat het nooit ruiken bij rioolwaterzuivering Oijen, maar het afvalwater wordt er schoner dan ooit: dankzij de nieuwe PACAS-installatie – de tweede in Nederland! – worden straks dubbel zoveel medicijnresten uit het afvalwater verwijderd. De bouw van de poederkooldoseerunit stelt opdrachtgever Waterschap Aa en Maas en GMB voor unieke uitdagingen. Zoals: hoe kom je tijdig aan explosiebeveiligde materialen?

Een acht meter hoge grijze silo op het terrein van rwzi Oijen vormt de kern van de PACAS-installatie met een totale bouwhoogte van zo’n 15 meter. ̒Half september wordt deze gevuld met actieve kool – een stofje dat lijkt op het anti-diarreemiddel Norit’, vertellen projectleiders Johannes Boersma van het waterschap en Adrie Giljam van GMB Waterkwaliteit & installaties. ‘Actieve kool bindt zich aan medicijnresten, die we zo voor een groot deel uit het afvalwater kunnen vissen.’

De rwzi is een biologische zuiveringsinstallatie voor het afvalwater van zo’n 300.000 huishoudens. ‘Bacteriën ‘eten’ het water schoon van urine, ontlasting en waswater’, vertelt Boersma. ‘Alleen medicijnen kan de biologie niet zo goed aan. Door actieve koolstof toe te voegen, zal het afvalwater nog schoner de zuivering verlaten. En dat is hard nodig, want Oijen is een hotspot qua medicijnresten in afvalwater.’

De PACAS-installatie is ‘geknipt en geplakt’ naar het voorbeeld van de pilot unit op rwzi Leiden-Noord. Johannes: ̒Zo wonnen we ruim een jaar voorbereidingstijd.’ Na het droog testen wordt de silo straks gevuld met actieve kool en volgt de ingebruikstelling. Adrie: ̒Een spannend moment, want het poeder kan al bij lage temperaturen stofexplosies veroorzaken. We creëren dus een ATEX-omgeving met extra strenge veiligheidsvoorschriften.’

Actieve kool bindt zich aan medicijnresten, die we zo voor een groot deel uit het afvalwater kunnen vissen. 

Showstoppers

Het bouwmaterialentekort vormt een grote uitdaging. ‘Er zijn leveringsproblemen van soms heel kleine onderdelen, die echte showstoppers zijn’, vertelt Johannes, ‘zoals een explosiebeveiligde werkschakelaar.’ Samenwerking vormt de sleutel: 'Het waterschap toont veel begrip’, aldus Adrie. 'Sterker nog, zij komt zelf ook met alternatieve en tijdelijke oplossingen. Zo helpen we elkaar er doorheen.’ Johannes: 'Je kunt natuurlijk geen oplever datum handhaven als er wereldwijd een gebrek aan materialen is.’ Ook de innovatieve toepassing van de PACAS-installatie maakt het project spannend. 'Voor ons hele bouwteam is dit de eerste keer’, vertelt Adrie. ̒Er is alleen wat ervaring met de Leidse pilotinstallatie. Maar wat bedacht is aan de voorkant, moet natuurlijk wel werken aan de achterkant.’ Johannes: ̒Er volgt straks ook nog een leertraject voor het vinden van de optimale dosering: hoeveel en waar moeten we precies doseren, en moet dit continu of juist stapsgewijs?̒

Rode draad in de samenwerking is ook het wederzijdse vertrouwen. Adrie: ̒Het waterschap geeft ons alle ruimte om ons werk te doen en eventuele onvolkomenheden goed op te lossen.’ Johannes: ̒GMB staat bij ons goed op de kaart. Het is een degelijk bedrijf, dat afspraken nakomt. Zo heb ik de doseerleidingen laten afpersen zonder erbij te zijn. Na afloop kreeg ik keurig een rapportage, in het volste vertrouwen dat de verbindingen lekdicht zijn.’

Twee-in-één 

De uitvoering van de PACAS-installatie is gecombineerd met de aanpassing van de bestaande  slibverladingsinstallatie – een eerder aan GMB Services gegund project. Adrie: 'Het waterschap heeft de tijdlijn van dit deelproject aangepast, zodat deze parallel liep met de bouw van de PACAS-installatie. Dit was voor ons allebei efficiënt.’ Johannes: ̒Administratief waren het twee projecten, maar gevoelsmatig was het één groot project.’

Inmiddels bereidt GMB in bouwteamverband de bouw voor van nog een PACAS-installatie, nu op de rwzi Dinther en wederom voor Waterschap Aa en Maas: de derde in Nederland (start bouw: 2023).

Adrie: ̒Het geeft veel voldoening aan het hele team om een mooi werk te maken dat bovendien van nut is voor een volgend werk.’ Johannes: ̒Elk nieuw project geeft links en rechts verrassingen. Die lessons learned zijn een begrip tijdens de ontwerp vergaderingen, en daar gaan we beiden van profiteren.’

Meer weten?
Bekijk de video.